Flexibele huurcontracten hebben niet voor een toename van het aantal huurwoningen gezorgd. Ze hebben juist tot onwenselijke effecten geleid, zoals snellere huurstijging.
Dat concludeert onderzoeksplatform Investico in samenwerking met de Rotterdamse nieuwssite Vers Beton, dagblad Trouw en De Groene Amsterdammer. Investico heeft in een steekproef meer dan 160 verhuurmakelaars persoonlijk bevraagd over de huurcontracten van in totaal 259 huizenadvertenties. Daaruit blijkt dat 47 procent van de huizen en appartementen met een tijdelijk contract wordt aangeboden.
Verhuurders verleiden
Voormalig minister voor Wonen Stef Blok kwam vijf jaar geleden met het plan van de flexibele huurcontracten. Blok hoopte verhuurders daarmee te verleiden eerder woonruimte aan te bieden, omdat ze de zekerheid hebben dat een huurcontract eindigt. Daarbij zou hij de belofte aan de Tweede Kamer hebben gedaan dat flexibele huurcontracten een uitzondering zouden blijven.
Volgens Investico is dat dus niet gebeurd. De wet heeft volgens het platform het aantal huurwoningen niet vergroot, maar de rechten van veel huurders wel beperkt. Huurders in de particuliere sector verhuizen nu ook vaker, en dat heeft een snellere huurstijging mogelijk gemaakt. Bij een verhuizing wordt de huur vaak verhoogd. Bovendien wordt bij een derde van de tijdelijke contracten ook een minimale huurperiode afgesproken. Dat is in strijd met de wet. ‘Huurders zijn vogelvrij’ zei kamerlid Henk Nijboer (PvdA) tegen BNR Nieuwsradio.
Eigen onderzoek
Het ministerie van Binnenlandse Zaken liet Investico weten de uitkomst van zijn eigen evaluatie te willen afwachten. Die wordt rond de zomer van volgend jaar verwacht. Minister Kajsa Ollongren beweerde afgelopen mei in antwoorden op Kamervragen dat vaste huurcontracten voor onbepaalde tijd nog steeds ‘de norm’ zijn. Vooruitlopend daarop bereidt minister Ollongren een wetsvoorstel voor waarin nog meer tijdelijkheid wordt toegestaan: ze wil dat verhuurders tijdelijke huurcontracten kunnen stapelen en de nu nog verboden minimum huurtermijn legaliseren.
De Woonbond is blij het onderzoek en roept op tot actie. Zo is het een petitie gestart tegen wat het de wooncrisis noemt. “Wij willen een einde aan deze draaideurcontracten waarmee huurders zo weer op straat staan. Het zorgt ervoor dat huurders minder makkelijk aan de bel trekken bij slecht onderhoud, of een te hoge huur of servicekosten. Aan het eind van de rit staan ze op straat en gaat de woning opnieuw in de tijdelijke verhuur tegen een nog hogere prijs. Wie nu de huurmarkt op komt is gedoemd in woononzekerheid te leven,” aldus directeur Zeno Winkels.
Thema bij verkiezingen
Een motie in de Tweede Kamer van Henk Nijboer (PvdA) om tijdelijke contracten als norm af te schaffen (en ze nog wel bijvoorbeeld voor arbeidsmigranten mogelijk te houden) werd gisteren verworpen.
Volkshuisvesting zal een van de grootste thema’s van de komende verkiezingen en formatie worden, voorspelt Nijboer.
Lees hier het hele onderzoek van onderzoeksplatform Investico.
Pararius: ‘incorrecte logica’
Verhuurplatform Pararius noemt in een reactie de logica van Investico ‘incorrect’. “Er lijkt wellicht correlatie tussen het aantal tijdelijke contracten en de hoge huurprijzen in de vrije sector, maar dit is geen causaal verband” stelt Pararius-directeur Jasper de Groot. “Investico heeft niet kunnen vaststellen of het aantal tijdelijke contracten evenredig is gestegen met de huurprijzen, omdat er slechts op een bepaald moment een steekproef is genomen. Bovendien is het pas sinds 2016 mogelijk een maximale huurtermijn van twee jaar overeen te komen. Ook het gegeven dat de doorstroming vanuit de sociale sector naar de vrije sector niet op gang komt is niets nieuws. Dit speelt al decennialang waarbij andere krachten een veel grotere rol spelen”, aldus de Groot. “De huurprijzen stijgen al sinds 2014 en in 2017 kwam daar al een duidelijke kentering in. Het afgelopen kwartaal was er voor het eerst in lange tijd zelfs sprake van een landelijke daling.” Bovendien is het volgens Pararius “onterecht om een verhuurder in de vrije sector, die gebruik maakt van een tijdelijke huurovereenkomst, te framen als huisjesmelker. “
