Nederland vergrijst en de nieuwe generatie ouderen heeft andere woonwensen dan de vorige. Steeds meer senioren denken zelf mee met het ontwerp van het huis waar ze oud willen worden. Wat willen zij precies en wat kan de makelaar daar mee? Vastgoed ging voor de Starters en Senioren special opzoek naar de verschillende mogelijkheden.
Nederland vergrijst en de nieuwe generatie ouderen heeft andere woonwensen dan de vorige. Steeds meer senioren denken zelf mee met het ontwerp van het huis waar ze oud willen worden. Wat willen zij precies en wat kan de makelaar daar mee? Vastgoed ging voor de Starters en Senioren special opzoek naar de verschillende mogelijkheden.
Op het moment dat we Alex Sievers spreken is net de eerste paal in de grond geslagen van ParkEntree in Schiedam. Het eerste project van Senior Smart Living is een ‘woonbuurt voor actieve senioren’. “Veel senioren willen zo veel mogelijk zelf blijven doen, zolang ze maar in contact kunnen blijven met familie en vrienden en er hulp is waar nodig”, zegt Sievers, eigenaar van adviesbureau Beyond Now, de initiatiefnemer. Daarvoor is er in de gemeenschappelijke ruimten een hospitalitymanager van stichting Vitaal&zo aanwezig. Bewoners kunnen er gezamenlijk koken, eten en een borreltje drinken.
Trend
ParkEntree past in een trend. De babyboomgeneratie wordt ouder en blijft langer vitaal dan ooit, heeft meer geld te besteden en is gewend voor zichzelf te zorgen. “Het eigen boontjes doppen typeert deze generatie”, zegt Betsy de Keizer. Ze is makelaar, 77 jaar en geeft tegenwoordig onder anderen lezingen over het aanpassen van de woning. “Als ik 90 ben wil ik ook zelfstandig wonen, als dat nog kan.”
Deze generatie is bovendien mondiger dan hun voorgangers en uit meer en duidelijker zijn woonwensen. Grofweg draait het daarbij om vier dingen: een comfortabel huis, vitaal blijven, sociale contacten in de buurt en de beschikbaarheid van zorg aan huis mocht dat nodig zijn. Senior Smart Living wil bewoners stimuleren om te blijven bewegen. “Mensen prikkelen om verantwoord actief te blijven”, zegt Sievers. “Als u bijvoorbeeld alle trappen wegneemt, verleren mensen het traplopen. Het gaat om de juiste balans tussen comfort en de verleiding om te blijven bewegen.”
Zo ontstaan er allerlei initiatieven voor appartementen en woongemeenschappen voor ouderen, zoals Senior Smart Living en bijvoorbeeld Thuishuizen, een soort ‘studentenhuizen voor senioren’. Ook Grijze Lente ontwikkelt samen met de ouder wordende mens een toekomstbestendig huis. Een initiatief als de Knarrenhof grijpt terug op één van de oudste vormen van ouderenzorg – de middeleeuwse hofjes.
Zorg
Maar het kan ook anders. In plaats van in aparte woongemeenschappen kunnen senioren ook juist samen met andere generaties wonen. Waar ouderen juist tussen jongeren wonen, zodat ze elkaar kunnen helpen. Bij sommige projecten wordt van buren verwacht dat ze bijvoorbeeld één dagdeel per week voor elkaar zorgen. Minder ver gaat het Minidorp in Nijmegen, een gemeenschap van 40 woningen onder de noemer ‘eigentijds nabuurschap’. Het complex is samen ontworpen met de toekomstige bewoners, vertelt ontwikkelaar Steven Schuwer, oprichter van The Placemaker. “Het idee is dat de woners er voor elkaar zijn als het nodig is, maar er is niks verplicht. Zo kunnen jonge ouders boodschappen doen voor de ouderen, die op hun beurt op de kinderen passen of voor ze koken.”
Technologie
Ook technologie speelt een grote rol. Door domotica en de opkomst van het internet of things wordt er steeds meer mogelijk. En de nieuwe generatie ouderen is steeds meer tech savvy. “Tot een jaar of 80 kunnen mensen nog wel leren hoe je een smartphone gebruikt”, zegt Sievers. “En steeds meer mensen skypen of facetimen met de kleinkinderen. Maar technologie ondersteunt. Menselijk contact blijft het belangrijkste.”
Zetje
Stel dat u als makelaar seniorenwoningen nieuwe stijl wil ontwikkelen, hoe moet u dat dan aanpakken? Veel senioren hebben moeite met beslissingen nemen, zegt De Keizer: “Als makelaar geeft i ze een extra zetje in de rug. Bijvoorbeeld door ze wat vaker dan u gewend bent terug te bellen. Ze zullen u niet zo snel bellen, want dat schuiven ze voor zich uit. En dan zegt u ‘kom eens langs om te praten. En neem uw zoon of dochter mee.” Ook kan het geen kwaad seniorenorganisaties bij het ontwikkelproces te betrekken. De Keizer: “Ga eens praten met bijvoorbeeld de plaatselijke afdeling van de Katholieke Bond voor Ouderen (KBO). En ga eens mee naar een bijeenkomst. Wat voor mensen komen daar? Hoe zijn ze gekleed? Dat zegt veel over uw doelgroep en de plaatselijke markt.”
Wens
Maar mensen, vooral senioren, weten vaak zelf niet eens goed wat ze willen. Veel woonwensen blijven nu liggen, omdat de ‘woonwens’ te eng wordt opgevat, zegt Schuwer. “Een woonwens is meer dan drie kamers en een zolder. Het is een levenswijze. In dit geval een plek waar je, samen of alleen, veilig en comfortabel oud kunt worden, zonder eenzaam te worden. Als u als makelaar regelmatig mensen over de vloer krijgt die zulke wensen uitspreken, ga dan eens kijken wat er samen mogelijk is.”
Maar zelfs als er een duidelijk beeld is van de behoefte, is het een zaak van de lange adem. Veel initiatieven lijken niet van de grond te komen of zijn inmiddels beëindigd vanwege gebrek aan financiering. De Keizer weet dit uit eigen ervaring en raadt makelaars dan ook aan er geen specialisme van te maken. “Tenzij het echt uw passie is, en dat is het voor mij, doe je dit soort projecten naast het gewone werk.”
Dit is een artikel ter aanvulling voor de nieuwe editie Starters & Senioren. U kunt hier een abonnement afsluiten.
Tekst: Jaap Hoeve; Beeld: artist’s impression ParkEntree te Schiedam
