Makelaars maken zich zorgen over koppelverkoop door collega’s. Dat meldde de NOS na een onderzoek onder makelaarskantoren en woningzoekenden. NVM, Vastgoedpro en VBO veroordelen deze praktijk. Wel wijst NVM op de scheve situatie dat alleen leden van brancheorganisaties hierop kunnen worden aangepakt en niet de ongebonden makelaars.
Van koppelverkoop is sprake als iemand een bod doet op een woning, en dan van de betreffende makelaar te horen krijgt dat de koop alleen doorgaat als de aspirantkoper zijn of haar eigen huis via deze makelaar aanbiedt. Volgens de NOS speelt deze koppelverkoop in verschillende regio’s. NOS laat een aantal makelaars en aspirantkopers aan het woord die aangeven dat ze hier nadelen van ondervinden. Er staan geen precieze cijfers in het artikel, wel praktijkvoorbeelden.
Zo zegt Alexandra van der Schot van Smash Makelaars in Den Haag dit jaar al zeven keer koppelverkoop te hebben meegemaakt. “Heel recent nog, een klant van mij koopt een woning en die verkopend makelaar beweert: ‘we kunnen jou de woning alleen gunnen als we ook de verkoop van jouw woning mogen doen’. Als keiharde eis, terwijl die klant via mij wil verkopen.”
Schaars woningaanbod
Makelaar Danny Baaten van de Huizenpraktijk in Zundert sprak meerdere klanten die dit overkwam. “Het komt denk ik ook doordat het tijdens corona een zware tijd was met bijna geen woningaanbod. Dan zijn sommige makelaars hiertoe geneigd, om toch aan te verkopen woningen te komen.”
Ook adjunct-directeur Tristan Bons van brancheorganisatie VBO vermoedt dat de schaarste aan woningen een grote rol speelt. Hoe heftiger het dalende aanbod, hoe meer makelaars naar nieuwe mogelijkheden gaan zoeken, zegt hij. Dit is alleen niet wat je moet doen als makelaar en niet hoe je je opdrachtgever het best bedient.
Afwijzing koppelverkoop
Bons geeft aan dat VBO koppelverkoop afkeurt, ook NVM doet dat en komt met een verklaring op haar site. “Koppelverkoop is niet toegestaan volgens onze erecode”, schrijft vakgroepvoorzitter Lana Goutsmits-Gerssen van NVM Wonen. “Onze leden dienen enkel het belang van hun opdrachtgever.”
Vastgoedpro laat bij monde van directeur Cees de Jong eveneens weten koppelverkoop af te wijzen. “Het is simpelweg verboden bij wet en volgens onze statuten. Wie er mee te maken krijgt, raden we aan om een melding te doen bij het klachtenloket en naar de tuchtcommissie te gaan.”
Het is niet duidelijk of leden van brancheorganisaties bij koppelverkoop zijn betrokken, zegt NVM. Het is de branchevereniging een doorn in het oog, dat een klachtenprocedure alleen kan worden gestart bij aangesloten makelaars en niet bij ongebonden, vrije makelaars, schrijft Goutsmits-Gerssen. De inzet van NVM is dan ook dat dit gaat gelden voor de hele sector. Daarover zijn de brancheverenigingen met het ministerie van BZK in gesprek.
“Demissionair minister De Jonge was er duidelijk in dat hij na goed verhuurderschap ook goed makelaarschap in gang wilde zetten”, zegt De Jong van Vastgoedpro. “Het is alleen de vraag hoe je dat precies gaat organiseren en daarover waren we in overleg. Het is nu even afwachten tot er een nieuw kabinet komt, maar die koers gaan we doorzetten.”
Transparantere werkwijze
Koppelverkoop werd als fenomeen al in 2001 aan de orde gesteld door Vereniging Eigen Huis. VEH liet toen een onderzoek doen waaruit bleek dat aspirant-kopers bij de toewijzing van nieuwbouwwoningen vaak op een ondoorzichtige manier – onder meer door koppelverkoop – achter het net visten. Ook toen was sprake van grote schaarste aan woningen. De zaak leidde ertoe dat een discussie over een transparantere werkwijze bij woningverkoop op gang kwam. Hieruit is uiteindelijk onder meer het biedlogboek voortgekomen.
