De privacywetgeving is een veelkoppig monster dat de slagkracht van bedrijven en organisaties soms lelijk in de weg kan staan. Een persoon die met een ander een contract wil afsluiten heeft behoefte aan zoveel mogelijk informatie over de achtergronden van degene die in de toekomst zijn schuldenaar zal zijn. Een verkopend makelaar heeft er baat bij als hij een lijst kan aanleggen van alle mogelijke kopers van bepaalde soorten woningen.
Een blog van advocaat Mr J.A.M. van de Sande.
De privacywetgeving is een veelkoppig monster dat de slagkracht van bedrijven en organisaties soms lelijk in de weg kan staan. Een persoon die met een ander een contract wil afsluiten heeft behoefte aan zoveel mogelijk informatie over de achtergronden van degene die in de toekomst zijn schuldenaar zal zijn. Een verkopend makelaar heeft er baat bij als hij een lijst kan aanleggen van alle mogelijke kopers van bepaalde soorten woningen. Wat zijn hun achtergronden, wat zoeken zij, welke beroepen worden uitgeoefend, wat is hun gezinssamenstelling enzovoorts.
Er ontstaat echter steeds meer onzekerheid over de toelaatbaarheid van het stellen van vragen van min of meer persoonlijke aard. Want tsja.. het begrip ‘privacy-gevoelig’ lijkt wel heel erg te worden opgerekt en als ondernemer lijk je al snel tegen een torenhoge boete aan te lopen. En het vragen naar persoonlijke gegevens is nog maar een deel van het verhaal. Al die persoonlijke gegevens worden ergens opgeslagen, maar ook dat is niet zondermeer toelaatbaar. Waar mensen zelf hun hele lief en leed voor het oog van de wereld op Facebook plaatsen waarbij zij ongevraagd uitweiden over de meest bizarre persoonlijke zaken eist de wetgever krampachtig strikte begrenzing van privacy.
Inkomensafhankelijk
Toen de wetgever de gedachte ontwikkelde dat ‘scheefwonen’ tegengegaan moet worden ontstond een nieuw dilemma. In het algemeen was er wel consensus over het tegengaan van het huren door huishoudens met een hoog inkomen van een sociale huurwoning. Sociale (goedkope) huurwoningen zijn nu eenmaal schaars en deze moeten dan ook in beginsel ingezet worden voor de huishoudens met een laag inkomen. Het is niet de ambitie van woningbouwverenigingen om goedbetaalde yuppen aan een spotgoedkope huurwoning te helpen. So far so good.
Hoe weet u dat?
De wetgever bepaalde daarom dat voor huishoudens met een inkomen vanaf €40.349 belast mogen worden met een extra huurverhoging. Zodra het huishoudinkomen hoger is dan mag de huur met een hoger percentage worden verhoogd. Daarmee wordt stapsgewijs een lagere huur verhoogd.
De wetgever bepaalde dat, indien een voorstel tot inkomensafhankelijke huurverhoging gedaan wordt, bij het voorstel een door de belastinginspecteur op verzoek van een verhuurder afgegeven verklaring wordt gevoegd. Maar hé, ho, stop: is het niet uitermate vervelend en hondsbrutaal dat een verhuurder zo maar kan beschikken over de inkomensgegevens van de huurder? Is dat niet vreemd. Waar blijft die privacybescherming dan?
Vertrouwelijk
Ja, dat is heel erg vreemd. Nederlanders zijn niet genegen om te praten over hun inkomen. Daar heeft niemand wat mee te maken. De afdeling bestuursrecht van de Raad van State oordeelde in die lijn op 3 februari 2016 dat de inspecteur van de belastingen in strijd handelde met de wet door inkomensverklaringen te verstrekken. Sinds 1 april 2016 is echter een wettelijke basis gecreëerd voor de verstrekking van inkomensverklaringen aan een verhuurder. Sedertdien is de inspecteur op grond van een wettelijk voorschrift tot bekendmaking verplicht. Door de verhuurder kan dus een inkomensverklaring (tegenwoordig genoemd: huishoudverklaring) worden gevraagd aan de belastinginspecteur (rechtbank Den Haag bij vonnis van 10 januari 2018).
Zo spannend is die huishoudverklaring overigens niet. De verhuurder ontvangt slechts code N (€ 40.349,- of lager) danwel code J (hoger dan € 40.349,-). Ook mogelijk is code U (een huishouden met één of meer bewoners die de AOW gerechtigde leeftijd hebben bereikt of dat uit meer dan drie personen bestaat) danwel code O, onbekend inkomen. Bij code J wordt door de inspecteur het aantal bewoners vermeld dat dit inkomen bijeen heeft gebracht. Als de huurder per se wil verhinderen dat een dergelijke verklaring wordt afgegeven dan staat het hem vrij om zich te melden bij de verhuurder met het bericht dat hij in aanmerking komt voor de hogere huurverhoging. Het blijft opmerkelijk dat Nederlanders wel door middel van uiterlijk vertoon, zoals dure auto’s of kleding, kenbaar willen maken dat zij veel verdienen maar zodra het aankomt op het tegengaan van scheefwonen in een kramp lijken te schieten.