woningmarkt: dit is veranderd op 1 januari
Voor woningkopers geldt in 2023 onder meer dat de maximale hypotheekrenteaftrek voor hogere inkomens daalt. Ook kunnen meer kopers gebruikmaken van NHG en stijgen gemeentelijke lasten. - Foto: Canva

Kredietbeoordelaar Moody’s schat dat tegen het einde van dit jaar, ‘nog maar’ een kwart van alle koopwoningen in Nederland onder water zal staan. Economisch gezien is dat een grote verbetering, maar zoveel eigenaren met een restschuld kan uw werk als makelaar nog steeds behoorlijk bemoeilijken. Op welke mogelijkheden kunt u uw klanten en potentiële kopers wijzen, zodat restschuld hun woonwensen niet hoeft te belemmeren en de transactie gewoon kan plaatsvinden?  

Kredietbeoordelaar Moody’s schat dat tegen het einde van dit jaar, ‘nog maar’ een kwart van alle koopwoningen in Nederland onder water zal staan. Economisch gezien is dat een grote verbetering, maar zoveel eigenaren met een restschuld kan uw werk als makelaar nog steeds behoorlijk bemoeilijken. Op welke mogelijkheden kunt u uw klanten en potentiële kopers wijzen, zodat restschuld hun woonwensen niet hoeft te belemmeren en de transactie gewoon kan plaatsvinden?  

De stijging van de huizenprijzen in de afgelopen twee jaar heeft al gezorgd voor een daling van het aantal woningen onder water van bijna 300.000. Maar daarmee kampen nog steeds 760.000 woningeigenaren met potentiële restschuld. Met name in rand- en middelgrote steden en krimpgebieden lijkt de problematiek rond restschulden van een meer structurele aard, hier tonen de huizenprijzen slechts een beperkt herstel. Kredietbeoordelaar Moody’s schat dat er eind dit jaar ‘nog maar’ 24 procent van de huiseigenaren een hypotheek heeft die hoger is dan 102 procent van de woningwaarde.

Restschuld financieren

Voor deze groep zijn er diverse mogelijkheden. Voor makelaars kan het van groot belang zijn om op de hoogte te zijn van deze mogelijkheden. U kunt uw klanten die een huis onder water willen verkopen van advies voorzien en doorverwijzen naar de juiste, gespecialiseerde instanties. Hetzelfde kunt u doen voor kopers die geïnteresseerd zijn in een woning die u verkoopt, maar die belemmert zijn in hun mogelijkheden door restschuld. Wij zetten een paar adviezen die u aan uw klanten kan geven op een rij.

Toestemming van de bank

Allereerst is het van belang om in gesprek te gaan met de bank. Indien uw klant niet het geld heeft om de restschuld op te vangen en de hypotheek helemaal af te lossen, geeft de bank in sommige gevallen geen toestemming om het huis te verkopen. Dat er geen toestemming wordt gegeven om het huis te verkopen, kan ook liggen aan een te conservatieve taxatieprijs. In dat geval kan het soms lonen om het huis slim te verbouwen en opnieuw te stylen. Door als makelaar vervolgens in gesprek te gaan met de bank, kunt u de taxatieprijs wellicht omhoog krijgen en zo de restschuld voor uw klant verkleinen. Wanneer het huis vervolgens wel verkocht mag worden, zijn er meerdere mogelijkheden om de restschuld te financieren.

Spaargeld

Wanneer uw klant beschikt over voldoende spaargeld, kan dit gebruikt worden om de restschuld mee af te lossen. Het voordeel hiervan is dat uw klant zich niet verder in de schulden hoeft te steken om een andere schuld te compenseren. Het nadeel hiervan is echter dat er hierdoor minder budget over blijft om bijvoorbeeld het huis in te richten of voor onvoorziene aankopen.

Opnemen in nieuwe hypotheek

Een tweede optie voor uw klant is om de restschuld op te nemen in een nieuwe hypotheek. Op dit moment kan er een hypotheek afgesloten worden tot 102% van de waarde van het huis, de restschuld valt hier echter buiten. Op basis van het inkomen van uw klant berekent de bank hoeveel er geleend mag worden. Iedere bank hanteert hiervoor echter zijn eigen regels, zo mag de restschuld bij sommige banken meegefinancierd worden tot 115% van de marktwaarde van de nieuwe woning, met een maximum bedrag van €75.000. Bij alle banken geldt echter dat uw klant over voldoende financiële middelen moet beschikken om de restschuld binnen 15 jaar af te lossen. Het is dan ook belangrijk om uw klant goed te informeren over de mogelijkheden.

Consumptief krediet

Wanneer uw klant geen nieuw huis koopt, is het vanzelfsprekend niet mogelijk om de restschuld mee te financieren in de hypotheek. In dat geval kan een lening ten behoeve van de restschuld een optie zijn. Hier moet men echter wel voorzichtig mee om gaan. Het is niet altijd verstandig om een extra lening af te sluiten. In dat geval moet u durven te adviseren om de verhuizing wellicht uit te stellen of een alternatief te zoeken. De transactie mag voor u als makelaar niet leidend zijn: goed, persoonlijk en onbaatzuchtig advies aan de klant staat altijd voorop.

Tot slot is het in sommige gevallen mogelijk de restschuld te betalen met een belastingvrije schenking. Ouders mogen eenmalig een bedragen tot €53.016 schenken voor een eigen huis. Deze regeling kan dus niet alleen gebruikt worden voor de aanschaf van een nieuwe woning, maar ook voor het financieren van een restschuld. Per 2017 wordt de schenkingsvrijstelling weer verhoogd naar een ton maar het kabinet heeft deze plannen nog niet bevestigd.