vleermuizen spouwmuur
Wie een spouwmuur isoleert, moet voortaan eerst goed controleren op de aanwezigheid van vleermuizen. Foto: JamesDeMers, Pixabay

Bedrijven en woningeigenaren die de spouwmuren van een woning willen isoleren, moeten eerst goed onderzoeken of er geen vleermuizen in zitten. Dat heeft de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (RvS) bepaald. De uitspraak kan gevolgen hebben voor het tempo waarin huizen in Nederland worden geïsoleerd.

De RvS deed de uitspraak in een zaak tussen een isolatiebedrijf en de provincie Utrecht. De provincie vond dat het bedrijf niet genoeg onderzoek deed naar de aanwezigheid van vleermuizen in spouwmuren.

Voordat het isolatiemateriaal de muren in ging, werd weliswaar met een camera gekeken of er vleermuizen in de spouwmuur waren, maar dat is volgens de hoogste bestuursrechter niet genoeg. Het bedrijf overtrad de zorgplicht uit de Wet natuurbescherming, stelt de rechter.

Vleermuizen in spouwmuur

Bij een camera-inspectie kunnen vleermuizen kunnen over het hoofd worden gezien. De rechters benadrukken in hun uitspraak dat de meest voorkomende vleermuissoort, de gewone dwergvleermuis, maar zo groot als een luciferdoosje is. Bovendien zit in de spouwmuur vaak materiaal als oude isolatie, leidingen of puin, dat het zicht ontneemt.

Isolatiebedrijven moeten daarom een quickscan uitvoeren. Met dit eerste onderzoek wordt nagegaan of er open voegen in de muren zitten of een spleet in de dakgoot, waardoor de vleermuizen naar binnen kunnen vliegen.

Als er inderdaad kieren of spleten zijn, is er een vervolgonderzoek nodig. Ook moet er meerdere keren worden gecontroleerd op de mogelijke aanwezigheid van vleermuizen, omdat ze gedurende de seizoenen op verschillende plekken verblijven.

Lees ook: ‘Bijna 70% meer offerteaanvragen voor isolatie in eerste kwartaal’

Dwangsom

De provincie had het isolatiebedrijf, IsoSun uit Best, in 2019 een dwangsom opgelegd en opgedragen ecologisch onderzoek te doen naar de aanwezigheid van vleermuizen. Het bedrijf was het daar niet mee eens, maar de hoogste bestuursrechter geeft de provincie nu dus gelijk. Eerder had de rechtbank ook al geoordeeld dat IsoSun niet voldeed aan de zorgplicht voor vleermuizen.

Tijdens de rechtszaak nodigde de RvS belanghebbenden en experts uit om hun visie te geven op de zaak. 46 personen en organisaties reageerden, van verenigingen die zich bezighouden met soortenbescherming tot woningcorporaties en andere bedrijven uit de isolatiebranche.

Uit al die reacties concludeert de hoogste bestuursrechter dat er de laatste jaren ‘veel ontwikkelingen zijn geweest en werkwijzen zijn gevonden voor een grootschaligere aanpak van woningisolatie, waarbij ook de bescherming van vleermuizen wordt betrokken.’

De vleermuizenuitspraak raakt mogelijk ook voegbedrijven, dakdekkers en zonnepaneleninstallateurs. Brancheorganisatie Gebouwschil Nederland is bang dat de uitspraak ook gevolgen heeft voor werk aan daken en gevels, meldt vakblad Cobouw.